Zolang ik niet ben waar de Weg leidt, zolang zal ik onbegrepen lijden. En het ergste aan lijden is ‘het onbegrepene’. Wie niet weet, kan niet goed zijn en zal dus lijden.
Want ik kan en durf niet in één keer de sprong te maken in of óp de Weg. Ik kán het niet, omdat ik het niet weet. En ook omdat er van alles aan me hangt, omdat mijn ‘awareness’ nog niet van mezelf is. Hardhandig gepreoccupeerd soms door allerlei andere dingen. Pas in een bepaalde fase van lijden daagt het besef van de echte schuilplaats in mijn leven.
En daar ben ik dan nog niet natuurlijk. Stilte is de weg. Stilte is het leven in ‘nichtunterscheidender Weise’. Heb een boek gevonden met een bloemlezing van teksten van Krishnamurti: ‘Choiceless awareness. A selection of passages for the study of the teachings of J. Krishnamurti.
Over een paar dagen ben ik jarig. In 1956 werd ik geboren op de Eerste Paasdag. Ik ben dus geboren. Alles wat ik bij me had toen ik werd geboren, ben ik nog. Dezelfde belofte die ik als pasgeborene had en die elk nieuw mens hééft, heb ik nóg. Daar kan immers niemand iets van af doen. En ik ben nog steeds geboren. Eenmaal geboren, altijd geboren. De overgang van niet-zijn naar ‘zijn’ gemaakt en ontvangen. ‘Zijn’ is daarmee onvervreemdbaar. En de belofte die inherent lijkt aan ‘geboren worden’ en ‘zijn’ draag ik nog steeds met me mee.
Kodo Sawaki (1880-1965) schrijft ergens: ‘Als je Zazen doet, ben je volkomen nieuw en ben je jezelf’. Dat is toch helemaal de situatie van de baby? En die situatie is toch niet veranderd? Het zal wel niet kloppen wat ik nu zeg, maar: is de initiële situatie van een mens ‘choiceless awareness’? En als het nou niet zo is: wat is ‘choiceless awareness’ dan wel? Is ‘choiceless awareness’ de ‘weg van de hemel’. zoals het taoisme dat zegt? Of is ‘choiceless awareness’ de ‘mens zonder rang’, zoals Rinzai dat noemt?
Sawaki zegt: ‘... je bent volkomen nieuw’. Dat is toch de situatie van de baby? Van jonger dan een half jaar...?
Trouwens, heb zojuist kamermuziek van Toru Takemitsu (1930-1996) ontvangen. Daar staat het weergaloze nummer Rain Tree Sketch op, gemaakt voor Olivier Messiaen. Helemaal fijn.