Maandag 11 februari 2008 - Eckhart: 'Waarom-loos...'

Ik ben vandaag verschrikkelijk verliefd geworden. Op Magister Eckhart. En verder heb ik vandaag ook weer veel Madonna gehoord. Het album ‘Ray of light’ van Madonna heeft een beetje bij me aangehaakt. Nu weer de grappige tekst ‘I think I'll follow my heart, it's a very good place to start’. Erg common place, maar wel leuk. Ik denk dat de magister en de madonna het goed met elkaar zouden kunnen vinden. Een stukje Oegema:

"Verdieping, zingeving, dat zijn verklaringen achteraf. Je bent je eigen werk niet, je ontkomt er domweg niet aan te doen wat je nu doet.

Dit is wat Eckhart ontdekte, nota bene in de hoogtijdagen van de scholastiek: het leven doet het zonder zin, het leeft zich zonder waarom. De schaduwen van onze fenomenologen en existentialisten dansten achter hem op de muur toen hij op een dag vanaf de kansel deze woorden op de nonnen losliet: „Al is het leven een kwelling, het wil geleefd worden. Waarom eet je? Waarom slaap je? Om te leven. Waarom verlang je naar bezit en waardering? Dat weet je best. Maar: waarom leef je? Om te leven, en toch weet je niet waarom je leeft.”

De waaromloosheid vertakt zich breeduit door Eckharts werk, zij vormt er een van de grondtonen van. Zoals elke notie bij hem heeft zij verschillende betekenissen en functioneert zij op verschillende niveaus. Zij is om te beginnen wat Heidegger zou noemen een existentiaal: een grondstemming, een basaal levensfeit.

Tegelijkertijd presenteert Eckhart haar als iets nastrevenswaardigs, in het ideale geval een verworvenheid. Het leven leeft zich zonder waarom, zeker; maar zodra je dat hebt ontdekt, zodra je ontwaakt bent en het liefst ook nog wakker, dan moet je verder als was er niets veranderd, moet je het ’sunder warumbe’ tot levenskunst verheffen. Eerst kom je vanuit het onweten tot weten, vervolgens dring je welbewust het weten terug tot onweten.

Tweede onschuld, heilige argeloosheid, manifestatie van Niet-Zelf: het ontbreekt aan een eenduidige en eenvoudige term voor deze hoogst complexe maar ook doodsimpele staat van zijn.”

Je wilt nog meer lezen natuurlijk. Dit zijn de links naar de artikelenserie in Trouw van Jan Oegema over Meister Eckhart. Have fun, very much fun.

Eerste artikel:
Stijgen naar het ongewone

Tweede artikel:
De godheid heeft geen gezicht

Derde artikel:
Zonder zelfkennis geen licht